Kunstenaar Henk Baron uit Zuidwolde heeft tientallen schilderijen van schepen in woeste baren gecreëerd.
De kruidenierszoon vertrok op zijn 14de uit Emmer-Compascuum omdat het niet boterde met zijn vader. Hij ging een aantal jaren de zee op als keukenhulp en maakte pannen schoon in de kombuis. Omdat hij afgekeurd was voor zijn ogen, mocht hij niet als matroos aan dek. „Een echt zeeman ben ik nooit geweest. Maar ik kon er wel van genieten. Van een storm bijvoorbeeld, al werd ik dan zo ziek als een hond.” vertelde Henk Baron eens in een interview van RTV Drenthe, tijdens het cultuurprogramma Bartissimo in november 2010.
Henk Baron schilderde al van jongs af aan. Aanvankelijk realistische werken, zoals de klapbrug en de voddenboer van Emmer-Compascuum. Later maakte hij schepen in zee, in navolging van zijn voorbeeld, kunstschilder William Turner. Hij haalde veel inspiratie uit de kleuren en lijnen van de zee. Zijn techniek werd ruiger, op zijn schilderijen zit de verf duimendik. „Met jouw schip ben je soms niks, is de zee te machtig voor je”, vertelde Baron.
Maar er is nog een reden waarom Baron schepen in de woeste zee schilderde. Hij verloor voor de Schotse kust twee kameraden bij een scheepsramp rond Kerst. Dat deed veel met hem.
Zijn kunst verkocht Baron niet. Na zijn jaren op zee probeerde hij de kost te verdienen met een eigen bouw- en architectbedrijf.
Keer op keer mislukten plannen van Baron, waardoor hij aan lagere wal raakte. Hij kreeg schulden woonde jarenlang op het erf van aannemer Jan van Egten in Zuidwolde. Daar woonde de kunstenaar illegaal in een loods, omdat hij geen geld had voor een andere plek. Hij heeft altijd geleefd en zijn dromen nagejaagd, maar overleed berooid op 70-jarige leeftijd. Baron werd op gemeentelijke kosten begraven. Enkel een paaltje met een nummer is op het graf te zien.
Als architect had hij nog wel enkel successen. Hij schetste aparte gebouwen met veel hoeken, schuine randen en loze ruimte. Aan de Melkweg in Klijndijk staat nog een huis van zijn hand.
„Je herkent het meteen”, lacht Van Egten. Ook het ontwerp van zijn aannemerskantoor aan de Nijverheidsweg in Zuidwolde komt van Barons hand. „Hij heeft voor mij ook nog wel eens een woninkje ontworpen, maar die waren te apart voor mensen in deze omgeving. En sommige ideeën waren niet waterdicht te krijgen. In Hoogeveen heeft hij ooit eens een gebouw ontworpen dat na tien jaar weer afgebroken moest worden.”
De aannemer had een zwak voor Baron. „Hij was goudeerlijk. Veel mensen hebben misbruik van hem gemaakt. Toen hij ooit zijn Renaultje bij een garage had staan, werd hij ziek en belandde in het ziekenhuis. Toen ik die auto daar weghaalde moest hij enorme bedragen aan stallingsgeld betalen. Dat soort dingen.”
Van Egten heeft jarenlang de schilderijen van Henk Baron opgeslagen. Samen met kunstenaar Arie Fonk zoekt hij naar plekken om het werk van Henk Baron te tonen.
De kunstwerken zijn te koop. De opbrengst van de schilderijen wordt gebruikt om Baron een volwaardige steen op het graf te geven. Een ander deel van de opbrengst gaat naar het dierenasiel, waar Baron jaren geleden ook een eigen hondje had opgehaald.
U bent van harte uitgenodigd een kijkje te nemen bij deze nieuwe expositie in het gemeentehuis in Zuidwolde. Het werk van Henk Baron is tot mei 2024 te bewonderen tijdens kantooruren.
Bron: DVHN/Wouter Hoving
